Եղիշե Չարենց

  1. Չարենցի ո՞ր բանաստեղծությունն է հնչում տեսանյութում: Հենց այդ բանաստեղծությունն էլ սովորիր անգիր:

Տեսանյութում հնչում էր Չարենցի <<Տաղ անձնական>>։

Թողած Կարսում, գետի ափին, տունս՝ շինված անտաշ քարով,

Կարսը թողած, Կարսի այգին ու հայրենի երկինքը մով
Եվ Կարինե Քոթանճյանին անգամ չասած մնաս բարով
Ա՜նց եմ կենում հիմա օտար քաղաքների ճանապարհով:
Անց եմ կենում. շուրջս -մարդիկ, շուրջս դեմքեր հազա՜ր-հազա՜ր.
Շուրջս աշխարհն է աղմկում, մարդկային կյանքն անհավասար.
Եվ ո՞վ կասի՝ ինչո՞ւ ես դու, – ո՞վ կասի, թե ո՞ւր հասար,
Դեմքերը, ախ, բութ են այնպես՝ կարծես շինված են տապարով:

Գորշ, տաղտկալի ու խելագար երգ է կարծես այս կյանքը մի.

Ինչ-որ մեկի սրտում բացված վերք է կարծես այս կյանքը մի,
Եվ ո՞ւմ համար, էլ ո՞ւմ համար կարոտակեզ երգեմ հիմի
Սիրտս՝ լցված տարիների սեղմ արճիճով ու կապարով:
Բայց շուրջս թող որքան կուզե աշխարհը այս խնդա, ցնդի –
Ես -հաշմանդամ ու խելագար ու հավիտյա՜ն վտարանդի՝
Դեպի երկի՜նք պիտի գնամ, դեպի եզերքը Ամենտի –
Իմ բա՜րձր, հին ու աստղային երազների ճանապարհով…
Ու էլ ամե՛ն մեղքի համար սիրտս հիմա ունի ներում.
Պիտի անդարձ ես հեռանամ, պիտի գնամ՝ ա՛չքս է հեռուն.
Թե Կարինե Քոթանճյանին տեսնեք Կարսի փողոցներում –
Ասե՛ք նրան՝ Չարենցն ասավ -մնաս բարո՜վ, մնաս բարո՜վ…

  1. 4-6 նախադասությամբ արձակ ձևակերպիր «Տաղ անձնականի» բովանդակությունը:

Չարենցը գրում էր նրա կյանքի, ընկերության և դժվարությունների մասին։ Նա ասում էր, որ թողել է Կարսը, Կարսում թողած տունը։ Նա գնում էր օտար քաղաքների ճանապարհով և նրա շրուջը աղմկոտ մարդիկ։ Չարենցը ասում էր, որ նա հաշմանդամ ու խելագար և հավիտյան վտարանդի։ Նրա ամեն մեղքի համար նա պատրաստ է ներում խնդրի։ Չարենցը ասում էր, որ նա պետք է գնա և հեռանա։ Այս տաղը Չարենցի անձնական մտքերն էին։

  1. Հավաքիր տեղեկություններ Եղիշե Չարենցի ծննդավայրի, Կարսի Սուրբ Առաքելոց եկեղեցու, Կարինե Քոթանճյանի մասին (չմոռանաս աղբյուրը նշել) և գրավոր վերապատմիր բլոգում:

Կարսի Սուրբ Առաքելոց եկեղեցի, հայ առաքելական եկեղեցի էր պատմական Այրարատ նահանգում՝ Կարս քաղաքում։ Ներկայումս գործում է որպես մզկիթ։ Սուրբ Առաքելոց եկեղեցին կառուցվել է Կարսում՝ 940-ական թվականներին, Աբաս Բագրատունու օրոք։ 1579 թվականին օսմանյան թուրքերը եկեղեցին վերածում են մզկիթի իսկ, այնուհետև, երբ Կարսը գտնվում էր Ռուսաստանի վերահսկողության տակ, եկեղեցին վերածվում է ռուս ուղղափառի։

Կարինե Քոթանճյանի հետ մտերմությունը եղել է ոչ միայն անձնական, այլ նաև ստեղծագործական։ Նրան է նվիրել «Ծիածան» շարքը։ 1917 թվականի մարտին Չարենցը հեռանում է Մոսկվայից՝ կայարանում կարդալով Կարինեի համար գիշերը գրված բանաստեղծությունը՝ «Հեռացումի խոսքեր»։ Ըստ Կարինե Քոթանջյանի՝ բանաստեղծը Չարենց է մկրտվել, որովհետև մանկուց եղել է չար երեխա։ Նրան այնքան են չար ասել, որ Չարենց էլ մնացել է։ Իսկ Անուշավան Ջիդեջյանը (Վիվան) բանաստեղծի կողմից վկայել է, որ Չարենց անունն առաջացել է Ալեքսանդր Պուշկինի «Անչար» ոտանավորի հնչյունական տեղաշարժերի արդյունքում, անչարը ծառատեսակ է, որ աճում է անապատում, և որի արմատները թույն են արտադրում։

Աղբյուրը ՝ Վիքիպեդիա

Հայոց լեզու

136. Թանգարանի դիմաց հավաքվել էր ժողովուրդը ու սկսվել էր արարողությունը։ Եգիպտական փարավոնը և խեթերի թագավորը արքայավայել հաք ու կապով, իրենց ձիերով եկան ու կանգնեցին թանգարանի դարպասի առաջ։ Հնչեց հայտարարություն և դարպասները բացվեցին։ Անմիջապես երևաց հասարակ հաք ու կապով, որոշները աղքատ, որոշները ապահովված ժաղավուրդը՝ շունչները պահած կանգնած էին։ Ձիերի դանդաղ ընթացքով ներս մտան 2 նշանավոր մարդիկ, կանգնեցին թանագարանի առջև դրված սեղանի մոտ, որի վրա դրված էր <<փաստաթուղթը>>, որը և պետք է ստորագրեին։ 2 տիրակալները <<ստորագրեցին>>, հնչեցին ծափահարություններ, որպես հարևանի հետ հատության հաստատում։ Դաշնագիրը քարի վրա է փորագրված և տեքստի տակ ստորագրության փոխարեն 2 տիրակալների անձնական խորհրդանիշներն են քանդակված։

137. Իմանալ – իմանալ տալ, բարկանալ – բարկացնել, բարկանալ տալ, տեսնել – տեսնել տալ, զգալ – զգալ տալ։

138. Բարձր կրունկներով կոշիկներն առաջին անգամ երևացել են ուշ միջնադարյան Փարիզում։ Բայց կինն իր կրունկներն ինչու՞ պիտի պահեր բարձր ու մարմնի ծանրությունը ոտքի թաթերի վրա պիտի դներ։ Պատճառն այն էր, որ այն ժամանակ Փարիզի փողոցները սալահատված չէին և մարդիկ մի մայթից մյուսն անցնելու ժամանակ խրվում էին ցեխի մեջ։ Եվ ահա մի հնարագետ կոշկակար, որն իր համար հնարել էր բարձր կրունկները, որոշեց մյուսների կոշիկներն էլ այդպես կարել։
Աշխարհի մեծածավալ հին գրքերից մեկը հայերեն <<Մշո ճառընտիր>> գիրքն է, որ պատրաստել էին արջառի ու երինջի կաշվից։ Դա յոթանասունհինգ սանտիմետր երկարություն, հիսուն սանտիմետր լայնություն ունի և մոտ երեսուներկու կիլոգրամ է կշռում։ Հայ գյուղացիները մեծ գումարով փրկագնեցին ձեռագիրը, երբ սելջուկները դա հափշտակել էին։
Միայն դինոզավրերն ու մյուս նախապատմական կենդանիները կարող էին տեսնել հայտնի ամենահին երկնաքարի անկումը, որովհետև երեք հարյուր միլիոն տարի առաջ, երբ դա ընկել էր, միայն նրանք թափառեցին ծառանման պտերների հսկա անտառներում։

139. Երբ ճերմակ նապաստակները հասկացան, որ իրենք են ամենավախկոտ կենդանիներն են աշխարհում, որոշեցին, որ բոլորով գնան, լիճն ընկնեն, խեղդվեն։ Իսկ լճափի երկկենցաղ կանաչ գորտերը նրանց ոտքերի թփթփոցը որ լսեցին, անմիջապես ցատկեցին լճի ամենախոր տեղը։ Մի իմաստուն նապաստակ ասաց․

— Էլ ինչ խեղդվենք, աշխարհում մեզանից վախկոտ արածներ էլ կան։

140. Անտառը այո բոլորի բարեկամն չէ։ Անտարկտիդան գտնվում է երկրագնդի ծայր հարավում և մասամբ տաքապատ է։ Այնտեղ շատ ցուրտ է, ձմռանը երբեմն մոտ իննուսուն աստիճանի տաք է լինում։ Չնայած աշխարհի յոթ հրաշալիքներ հանդիսացող յուրաքանչյուր արձաններն ու շինությունները, բացի եգիպտական բուրգերից, կառուցվել են, նրանից մասին հիշողությունն ապրում է դարեդար։

141. Մեծամիտ
Գայլն անցնում էր մի տան մոտով, իսկ ուլիկը տանիքից ծաղրում ու հայհոյում էր նրան: Գայլն ասաց.
-Ոչ թե դու ես խոսում, այլ տեղդ:

Մյուս ընկերը մի օր գնաց նրան այցելելու: Պաշտոնյա ընկերը բարձր ձայնով, մեծ-մեծ խոսում էր ու գլուխ գովում: Տեսության եկածն ասաց.
-Թե որ ես քեզ ճանաչում եմ, էս մեծ-մեծ բրդողը դու չես: Կա-չկա աթոռիդ ձայնն է էսպես դմբդմբում:

19.03.2024

101. t1=720/80=9ժ, t2=720/60=12ժ

1) 12-9=3ժ

3 * 60 = 180ր

2) 9 * 60 = 540

720-540=180

102. t1=700/70=10, t2=700/50=14

14-10=4

1) 60 * 4 = 240

50 * 10=500

2)700-500=200կմ

103. t1=540/90=6, t2=540/60=9

9-6=3

1)60*3=180

60*6=360

2)540-360=180

104. t1=600/60=10, t2=600/50=12

12-10=2

1) 60*2=120

50*10=500

2) 600-500=100

Հարցարան 4

17. ա) ինչու – հարցական դերանուն

բ) միթե – վերաբերական

գ) էակ – գոյական

դ) թե – շաղկապ

18. երկուսն էլ

19. ա)1 դեմք

բ)2 դեմք

գ) 3 դեմք

դ) 2 դեմք

20. այո

21. պարզ ընդարձակ նախադասություն

22. 5

23. ոչ

24. լրջորեն, սաստիկ

25. ա) նայեց – սահմանական եղանակ, անցյալ կատարյալ

բ) մնացել էր – սահմանական եղանակ, վաղակատար անցյալ

գ) տալիս էր – սահմանական եղանակ, ապակատար անցյալ

26. 1

27. ստորադասական շաղկապ

28. պարզ ընդարձակ նախադասություն

30. է

31. այո

32. առնչություն

33. առնչություն

Հայոց լեզու

131.

ա) Մարդիկ ուզում են իրենց կյանքը հեշտացնել և հետաքրքիր դարձնել։ Նրանք անընդատ մտածում են ինչպես անեն, որ իրենց անհրաժեշտ իրերը միշտ իրենց մոտ լինեն։

բ) Նոր սարքն ընդամենը երեք հարյուր հիսուն գրամ է կշռում։ Այսինքն երկու խնձորը կարող են ավելի ծանր լինել քան այդ հեռուստացույցը։ Դա շատ փոքր մարտկոցների օգնությամբ իննը ժամ անընդմեջ կարող է աշխատել։ Հարմար է չէ, գրպանում այդպիսի առարկրա ունենալը։

132. Գայլը որոշեց տեսքը փոխել , որպիսի ավելի շատ որս անի։
Որպես հյուր չէր խառնվում տնեցիների վեճին։
Որպես անակնկալ․ քեզ բոլորովին չէինք սպասում։
Այգու տերը որպես ծառի լավ ու վատից հասկացող մարդ, ինքն էր խնամում ծառերը։
Եթե պատրաստես այնպիսի մի արկղիկ, որպիսի երազում եմ տեսել։
Որպեսզի ոչ մեկը ժամանակից շում չիմանա ու չխանգարի, սուսուփուս դուրս եկավ տանից։

133. ա) Գունաթափ
բ) Ծալպակաս

134. Փարվել երեխային, փարվել աղջկան, փարվել Արային, փարվել Լուսինեին, փարվել մորը, փարվել գեղեցկուհուն։

Գրկել թևը, գրկել երեխային, գրկել աղջկան, գրկել Արային, գրկել Լուսինեին, գրկել մորը, գրկել գեղեցկուհուն։

Բռնել թևը, բռնել երեխային, բռնել աղջկան, բռնել Արային, բռնել Լուսինեին, բռնել մազերը, բռնել գլուխը, բռնել մորը, բռնել գեղեցկուհուն։

135. Թեկուզ ես հոգնած էր, այնուամենայնիվ ես քայլեցի իմ շան հետ այգում։

Թեպետ Աննան հիվանդ էր, սակայն նա գնաց դպրոց։

Չնայած որ ես մաթեմատիկա եմ սիրում, բայց ես չեմ դառնալու ծրագրավորող։

Թեև նա ուներ առողջական խնդիրներ, բայց և այնպես նա անում էր ֆիզկուլտուրա։

Ուսումնական երրորդ շրջան15.03.2024թ ինքնուրույն աշխատանք

1.Քանի” բնական թիվ կա [ 7,37) միջակայքում.
37-7+1=31

2.Գտնել բաժանելին,եթե բաժանարարը 9 է, քանորդը ՝ 6 ,իսկ մնացորդը 5։
59

3.Երեք հաջորդկանան բնական թվերի գումարը 21 է։Գտիր այդ թվերից ամենափոքրը։
6

4.Գտնել այն թիվը ,որի 20%-ը հավասար է 8-ի։
40

5.Լուծել ․
3x(x-2)=9(x-2)
3x— 6x = 9x — 18
3x2 — 15x + 18 = 0
x2 — 5x + 6 = 0
D = 25 — 24 = 1
x1 = 5 — 1/2 = 2
x2 = 5 + 1/2 = 3

6 .Լուծի՛ր
(x+1)(x-3)(x+4)>0
xe(-4;-1) U (3;~)

7. Գտնել տրված հավասարման արմատների գումարը
x^2-4x+5=0
x1 + x2 = 4

8.Լուծել անհավասարումը ․
x^2-5x+6>0
D = 25 — 24 = 1
x1 = 5-1/2 = 2
x2 = 5+1/2 = 3
(x — 2)(x — 3) > 0
xe (-~;2) U (3;~)

9.Գտնել 5,10 ,… թվաբանական պրոգրեսիայի այն անդամի համարը,որը հավասար է 30-ի։
a6 = 30

10.Գտնել երկրաչափական պրոգրեսիային հայտարարը ,եթե երկրորդ անֆամը հավասար է 8, իսկ հինգերորդ անդամը ՝ 216:
8 + 8q3 = 224
8q3 = 216
q3 =27
q = 3

11. Տրված են A(-2,4) և B(2,6) կետերը ։
ա․Գտնել AB հատվածի միջնակետի կոորդինատները
Cx = -2+2/2 = 0
Cy = 4+6/10 = 5
C (0;5)
բ․Գտնել AB հատվածի հեռավորությունը․
dAB = V(-2 — 2)2 + (4 — 6)2 = V20

Test

  1. When Julies Caesar landed in Britain nearly two thousand years ago, English did not exist.
  2. always
  3. English was the native language of about 6 million Englishmen.
  4. It has become the language of the planet, the first truly global language.

II. 1. was, 2. dropped, 3. grew, 4. was making, 5. had sung

III 1. We have to buy a new flat. Our flat is very small.

2. If you don’t come on time, we will go without you.

3. Nobody wants to go to that party, do they?

4. I think English is too difficult and you won’t be able to learn is that fast.

5. I think they will do this job with pleasure.

Հարցարան 4

5. արհամարհել – պախարակել

6. հանդգնություն – համարձակություն

7. հանդգնություն = ություն վերջածանց, արհամարհանք = ք վերջածանց, ներում = ում վերջածանց

8. Ուղղական – ես, Սեռական – իմ, ձեր, Տրական – ինձ, Հայցական – այդ

9. Ուղղական – դուք, սեռական – ձեր, տրական – ձեր

10. Մոռացեք – ացն բայածանց, ստորացնում – ացն բայածանց, թշնամացեք – եց բայածանց

11․ մոռացե՛ք, ատեցե՛ք, թշնամացե՛ք, մի՛

12. առջև

13. խնդրում եմ

14. կոչական

15. 6-րդ

16. 4-րդ

 Նման եռանկյուններ

375. 20/5=4, K2=4, K=2

376. 24/6=4 => 160/16=10, S=10

377. 5x/x=5, k2=25

378. 18/12=3/2 => հարաբերության մասերի է բաժանվում 3 և 2:

379. AB և AC կողմերը հարաբերվում են ինչպես 3/9=1/3:

380. BK/KC=15/30=1/2, BK=x, KC=2x, 3x=24, x=8, BK=8

381. PABC=26 * 4=104

382. 28/7=4, k=4

383. 32/8=4, 120:4=30, P=30

384. PABC/PA1B1C1=6