Ֆիզիկա

Դաս – 15.   (29.11-03.12)

Թեման՝  

§12.Մարմինների փոխազդեցությունը: 

§13.Մարմնի զանգված

1.Հնարավոր է արդյոք շրջապատից մեկուսացված մարմինը փոխի իր արագությունը: Ոչ

2.Բերեք մարմինների փոխազդեցության օրինակներ:

Օրինակ՝առագաստանավը շարժվում է, երբ առագաստի վրա ազդում է քամին,պատին հարվածող թենիսի գնդակը փոխում է իր շարժման ուղղությունը պատի ազդեցությամբ և այլն։

3.Հրացանի կրակոցի ժամանակ որ մարմիններն են փոխազդում: Ինչպես է այն արտահայտվում: Կրակոցի ժամանակ և հրացան և փամփուշտը փոխազդում են։

4.Մարմնի որ հատկությունն է կոչվում իներտություն: Բերել այդ հատկությունը լուսաբանող օրինակներ:Օրինակ՝ արգելակելիս ավտոմեքենայի արագությունը աստիճանաբար, և մինչև կանգ առնելն այն որոշ ճանապարհ է անցնում այն կոչվում է իներտություն։

5.Որ մեծությունն են անվանում մարմնի զանգված: Մարմնի իներտությունը քանակապես բնութագրում է զանգված կոչվող մեծությունը։

6.Ինչպես կարելի է չափել մարմնի զանգվածը: Կշեռքով

7.Ինչ միավորներով է արտահայտվում զանգվածը:մլ,գ,տ,ց,կգ

8.Լրացնել՝

  1կգ=1000գ;        1գ =0,001կգ;      1մգ =0,001գ:

9.Ինչն է զանգվածի չափանմուշը ՄՀ-ում: Էտալոն

10.Մարդը նավակից ցատկում է ափ: Որ դեպքում են նավակի և մարդու ձեռք բերած արագությունները իրար հավասար: Երբ որ իրանց զանգվածները հավասար են։

Հանրահաշիվ

Առաջադրանքներ

1) Կատարել բազմապատկում.

1)  (x+2)(x-3)=x(x-3)+2(x-3)=x²-3x+2x-6=x²-x-6

2) (5x+1)(2x+4)=5x(2x+4)+1(2x+4)=5x2x+5×4+2x+4=10x²+20x+2x+4=10x²+22x+4

3) (3b+2)(4-b)=3b(4-b)+2(4-b)=12b-3b²+8-2b=10b-3b²+8

4) (2y-5)(4y-3)=2y(4y-3)-5(4y-3)=8y²-6y-20y+15=8y²-26y+15

5) (3a+4)(2a-3)=3a(2a-3)+4(2a-3)=6a²-3+8a-3=6a²-6+8a

6) (7z-3)(5z-2)=7z(5z-2)-3(5z-2)=35z²-14z-15z+6=35z²-19z+6

7) (2-4x)(1-3x)=2(1-3x)-4x(1-3x)=2-6x-4x+12x²=2-10x+12x²

8)(3-2x)(5x+1)=3(5x+1)-2x(5x+1)=15x+3-10x²+2x=17x+3-10x²

9)(4b-5c)(3b+4c)=4b(3b+4c)-5c(3b+4c)=12b²+16bc-15bc-20c²=12b²+bc-20c²

10) (2x-5y)(3x-2y)=2x(3x-2y)-5y(3x-2y)=6x²-4xy-15xy+10y²=6x²-19xy+10y²

2) Գրեք արտադրյալը.

1)x²(x+ y), 2)2a(a-5), 3)(a+ b)7 ,4)(3-x)0,5b ,5)a²(2x+2y), 6)2a²(5-b), 7)(2a-2b)(2a+2b), 8)d²(3a-3b), 9)(a-b)²6

3) Բազմանդամը վերլուծեք արտադրիչների.

a)2(x+ y), b)(2a-1)3, g)a(x-b), d)2a(1+3b), e)a(a+1), z)x(3x²-y²), l)x(a+ b+ c), y)5a(a²+2a+3)

4) Կատարեք բազապատկում.

1)(4a²+5b²)(3a²-4b²)=4a²(3a²-4b²)+5b²(3a²-4b²)=12a⁴-16a²b²+15a²b²-20b⁴=12a⁴-a²b²-20b⁴

2) (-7a³-8b³)(-a³+2b³)=-7a³(-a³+2b³)-8b³(-a³+2b³)=7a⁶-6a³b³-16b⁶

Գրականությւն

5-7 նախադասությամբ գրի’ր պիեսի ասելիքը։

Պիեսի ասելիքը այն էր,որ դու դիմացինին միշտ պետք է ձեռք մեկնես և ֆիզիկապես և հոգեպես oգնես։ Կյանքում կապ չունի, թե մեծ օգնություն ցույց տվեցիր, թե փոքր, կարևոր չկորցնես դիմացինին օգնելու կարողությունը։ Պետք է միշտ օգնես կարիքավորներին ։ Միլիարդատար կամ միլիոնատեր կոչվում են այն մարդիկ ովքեր դիմացինին օգնելու կարողություն ունեն։ Կապ չունի, թե երեխան աղքատ է, թե հարուստ,բոլորն էլ պետք է միշտ ուրախ և երջանիկ լինեն իրենց ընտանիքի հետ։

English

Հանրահաշիվ

Առաջադրանքներ/տանը

6. M տառի փոխարեն ընտրեք այնպիսի միանդամներ, որ ստացվի ճիշտ հավասարություն.
ա) 2(7a-b)=14a-2b; բ) –3(2a+3b)=-6a-9b:

7. Գրեք տվյալ բազմանդամի հակադիր բազմանդամը.a)-2a+3bc-2a², b)+3xy²+5x²-y⁴, g)+3x-mn+2y, d)-3pq-2p²+3q³

8. Մարզում կա 35 գյուղ և 6 քաղաք: Յուրաքանչյուր գյուղ միացված էր քաղաքներից յուրաքանչյուրի հետ մեկ ճանապարհով: Որքան է այդ ճանապարների թիվը: 35*6=210

9.  Կատարեք բազմապատկում. 1)-8z⁸+4z⁵-20z⁴, 2)-24x⁸y²+30x³y⁶, 3)aⁿ⁺⁵-3a^n-2, 4)12x^2n-1-8xⁿ⁺⁸, 5)y^3n-1-y^n-5, 6)3m+2m-26m, 7)2/3a⁸b²-ab⁴, 8)12p⁴+2p^k-2, 9)-8b⁸+6b⁷-5b⁵+8b⁵, 10)9c⁹+15c⁸-6c³-24c⁵+9c⁴, 11)10x³y-15xy³+5xy⁴-20x²y

Երկրաչափություն

Առաջադրանքներ

75. Այո հավասար են ըստ 3-րդ հայտանիշի։

76. Այո հավասար են ըստ 3-րդ հայտանիշի։

77.BD-ն նրանց ընդհանուր կողմը և ըստ 1-ին հայտանիշի նրանք հավասար են։

78․ Նրանք հավասար են ըստ 3-րդ հայտանիշի։

Հայոց լեզու

Վարժություններ

Վարժություն 1։ Դո՛ւրս գրել այն բառերը, որոնցում գրաբարյան ն վերջնա-
հնչյունը հոգնակիի կազմության ժամանակ չի վերականգնվում, բայց վերա-
կանգնվում է բառակազմության ժամանակ։
Կողմ, բեռ, գառ, դուռ, մաս, թոռ, լեռ, ծունկ, ծոռ, հարս, սերմ, ձուկ, մուկ,
նուռ։

Վարժություն 2։ Առանձին սյունակներով դո՛ւրս գրել եզակի և հոգնակի
գոյականները։ Երեք եզակի և երեք հոգնակի գոյականներով կազմել նախա-
դասություններ։
Ես նայում եմ սեգ Արագած սարին,
Դարերի ձյուն կա նրա կատարին,
Ժայռեր կան այնտեղ շանթերից կիսված,
Հողմերից ծեծված, արևից կիզված,
Եվ անդունդներ կան գագաթներն ի վար
Վշտի պես խորունկ, ցավի պես խավար…
Սակայն լանջերին արև՜ է, գարո՜ւն,
Աղբյուրն է խոսում, խայտում է առուն,
Բուրմունքը թևին՝ զեփյուռն է խաղում,
Բոսոր կակաչն է հովից ծիծաղում,
Ծաղիկն է բուսնում ժայռին ու քարին,
Թեկուզ դարերի ձյուն կա կատարին,
Թեկուզ հողմածեծ գագաթներն ի վար
Անդունդներ կան մութ, վշտի պես խավար։ Վահագն Դավթյան

Եզակի-սար,ձյուն,կատար,գարուն,աղբյուր,առու,թև,զեփյուռ,հով,ծաղիկ,ժայռ,քար,

Արագածը քառագագաթ սար է։ Մասիս սարի գագաթի ձյունը կլոր տարի չի հալվում։ Քարի վրա փորագրությունները կոչվում են ժայռապատկեր։

Հոգնակի-դարեր,ժայռեր,շանթեր,հողմեր,անդունդներ, գագաթներ,

Դարեր ի վեր Հայաստանը միշտ ունեել դաժան թշնամիններ։ Զբոսաշրջիկների համար շատ հետաքրիքիր են հայոց աշխարհի ժայռերը։ Այս կյանքում անդունդները շատ են և պետք չէ հուսահատվել։

Վարժություն 3։ Գտնե՛լ, թե որ շարքերի բոլոր բառերի հոգնակին է կազմ-
վում –եր վերջավորությամբ։
1. բեռնարկղ, բառատետր, բնագիր, պատմագիր
2. գլխաշոր, դեղատոմս, ձկնորսանավ, ամսագիր
3. ածխակույտ, ակնաբիբ, բաժնետեր, դասաժամ
4. եզրաշերտ, թաղամաս, լաստանավ, զարդասյուն
5. մեղրամոմ, յուղաբիծ, նավթահոր, շնագայլ
6. ջրաբույս, սառցադաշտ, որմնանկար, վարելահող
7. անվաճաղ, արքայատոհմ, բնակվարձ, գետաձի
8. գիտափորձ, զոդաձող, երկաթալար, էլեկտրասարք
9. թոնրատուն, ճամփեզր, մատենացանկ, թիթեղագործ
10. մեկնակետ, մարզաձև, ջրաշիթ, ուրվագիծ

Վարժություն 4։ Գտնե՛լ, թե որ շարքերի բոլոր բառերի հոգնակին է
կազմվում –ներ վերջավորությամբ։
1. գորգագործ, որմնադիր, մեղվաբույծ, էքսկավատորավար
2. ածխահատ, գյուղատնտես, այգեգործ, երգիծաբան
3. հանդիսատես, հատապտուղ, էլեկտրամուրճ, հեքիաթագիր
4. հրուշակագործ, ձիթաբլիթ, հերթապահ, մանկաբույժ
5. պատգամ, պատճեն, ջրատար, սննդամթերք
6. տիեզերագնաց, ուղղաթիռ, փականագործ, քարայր
7. քարհատ, առակագիր, ատամնաբույժ, արգելացանց
8. բնանկար, գաջագործ, դեղասրվակ, խճանկար
9. ծաղկաբույծ, համազգեստ, հատապտուղ, մեդալակիր
10. նորաբնակ, շերամապահ, սերնդակից, վաճառատեղ

Քիմիա

1* Նյութեր ,որոնք կազմված են.

1…       2 ատոմ ջրածնից,մեկ ատոմ ծծմբից և չորս ատոմ թթվածնից-H₂SO₄

2…       2 ատոմ երկաթ և 3 ատոմ թթվածին-Fe₂O₃

3…    2 ատոմ թթվածնից-O₂

4…  3 ատոմ ջրածին 1 ատոմ ֆոսֆոր և 4 ատոմ թթվածին-H₃PO₄

2*Թվարկել 5 նյութ որոնց կազմում կա ջրածին և թթվածին տարրեր:H₂O,H₂SO₄,H₃PO₄,H₂O₂,NAOH

3* Ո՞ր  շարքում  են  միայն  պարզ  նյութերը.

       1/ջրածին, թթվածին, ջրածնի  պերօքսիդ

       2/ծծումբ, ֆոսֆոր, կերակրի  աղ

       3/թթվածին, օզոն, ածխածին

       4/ազոտ, ցինկ, մարմար

                                                                                          4* Ո՞ր  շարքի  երեք  նյութերն  են  գտնվում  տարբեր  ագրեգատային   վիճակներում.

       1/ազոտ, մեթան, հելիում

       2/քլոր, յոդ, բրոմ

       3/գրաֆիտ, ծծումբ, սոդա

       4/ացետոն, սպիրտ, բուսական  յուղ

5* Ո՞րն  է  բարդ  նյութ.գրիր քիմիական բանաձևերը

        1/կերակրի  աղը-NaCl

         2/արգոնը-Ar

         3/երկաթը-Fe

         4/թթվածինը-O

Քիմիա

1․ Գրե՛ք այն տարրերի հայերեն անվանումները եւ քիմիական նշանները, որոնք արտասանվում են՝ ածխածին-ցե-C,ազոտ- էն-N, ծծումբ-էս-S,ֆոսֆոր- պէ-P,պղինձ- կուպրում-Cu,երկաթ- ֆերում-Fe, արծաթ-արգենտում-Ag:

2. Գրե՛ք նյութերի քիմիական բանաձեւերը, եթե հայտնի է, որ դրանց բաղադրության մեջ առկա են.
ա) կալիումի երկու եւ ծծմբի մեկ ատոմ-K2S
բ) ածխածնի ու թթվածնի մեկ ատոմ-CO

Կարդացե՛ք այդ բանաձեւերն ու համապատասխան քիմիական նյութերի վերաբերյալ տեղեկություննե՛ր տվեք:

3 . Գլուխկոտրուկ: Լրացրե’ք դատարկ վանդակները՝ նշված տարրերի անվանումների պակասող տառերով Si-Սիլիցիում, He-հելիում, Ba-բարիում, Na-նատրիում:

English

What does success mean?

I think if you reach your goal, then you are successful.